Welt am Draht (1973) Yalan Dünya

Jean Baudrillard'ın 1981 yılında yayımlanan Simülakrlar ve Simülasyon adlı kitabından 8 sene önce Rainer Werner Fassbinder tarafından Daniel Francis Galouye adlı Amerikalı bir bilim kurgu yazarının romanından uyarlanarak çekilmiş olan Welt am Draht (1973) filmi simülakron adlı bir bilgisayar üzerinden kopya insanları simüle ederek geleceğe yönelik tahminler almayı sağlayan bir projede görevli olan Fred Stiller'in gerçeği arayışını konu alıyor.

Matrix filminin temasını Baudrillard'ın kuramından önce (konu bağlamında da) Galouye adlı yazarın romanından ve Fassbinder'in bu filminden aldığını (hatta telefon aracılığıyla bağlantı kurmaktan bazı diyaloglara kadar) anlamamı da sağlamış olan Welt am Draht (1973)'te gerçekliğin sorgulandığı ve izleyicisini felsefi düşüncelere sevk edebilecek iyi bir senaryoyu izliyoruz. Eserde Godard'ın distopik filmi Alphaville (1965)'te başrolde oynayan erkek oyuncunun da kısa bir sahnede yer alması bazı açılardan benzetilebilecek  (iki filmde de bilgisayarlar büyük bir otoriteye sahip ve iki eser de distopik) bu iki film arasında bağ kurmayı da sağlıyor.

Eseri, blogta paylaşmamın ertesi günü yeniden izledim (bu paragrafı ondan sonra ekledim). Ayna kullanımından da sıklıkla yararlanan Yalan Dünya (1973) filmi simülasyon evrenlerini, yapaylığı ve gerçek olanla gerçek gibi görüneni sık sık vurguluyor. Hatta öyle ki bir çekim hatası sonucu olarak birkaç kez göze batacak şekilde oluşmuş olsalar da kameraman ayağı ya da gölgesi görmeye de yol açan bu aynalar bu teknik hataları filmin evreniyle birleştirip mazur görebilmemizi sağlıyor (en azından ben o gölgelere farklı bir simülasyon gözüyle baktım; sinema da aslında zaten gerçekçi bir simülasyon değil midir?).

Bilim kurgu ve felsefeyi bir araya getirerek simülasyon kavramı üzerinden ana karakteriyle beraber yaşamı, çeşitli çıkar ilişkilerini ve gerçekliği harika bir şekilde sorgulayan bir eser Welt am Draht (1973). Eserin uyarlandığı roman da Türkçeye kazandırılmalı (filmin temel aldığı belki birçok nokta ve felsefe bu romandan doğuyor olmalı çünkü ve Türkçesini göremedim).

Filmin imdb profili: https://www.imdb.com/title/tt0070904/



Yorumlar

Bu blogdaki popüler yayınlar

Gölge Oyunu (1993)

Aaahh Belinda (1986)

Talihli Amele (1980)

Il était une fois... la vie (1987-1988) Bir Zamanlar... Yaşam

İlk Yarım Saatine Sabredebilirseniz Çok İyi Bir Film İzleyeceksiniz