İyi Ki Filmler Var

The Incredible Shrinking Man (1957) filminde bir tekne gezintisinde tuhaf bir doğa olayına maruz kalan bir adam gittikçe küçülür ve küçüldükçe çeşitli zorluklarla mücadele etmeye çalışır. Boyutların etkileyici bir şekilde kullanıldığı Kendi Kendine Küçülen Adam (1957) adlı bilim kurgu filmi hem bir macera yaşatıp hem de koca kainatın içerisinde aslında her insanın küçücük olduğunu vurgulayan felsefesiyle ilginç ve başarılı bir eser. Filmin imdb profili:  https://www.imdb.com/title/tt0050539/

Amerika'daki uyuşturucu sorununu konu alan Traffic (2000) filmi bunu uyuşturucuyu kullananların yanı sıra uyuşturucunun geldiği Meksika ve oradaki karteller, polis mücadelesi ve yetkililerin çalışmaları bağlamında çok katmanlı, gerçekçi bir şekilde anlatıyor. İki buçuk saatlik bir süre içerisinde Meksika ve Amerika arasında gidip gelen hikâyede uyuşturucunun nasıl bir güç oluşturduğu ve bu güçle nasıl mücadele edilmeye çalışıldığı farklı farklı karakterle etkileyici bir şekilde aktarılıyor. Filmin imdb profili:  https://www.imdb.com/title/tt0181865/

Çok güzel bir ada sahip olan Uzun Mesafe Koşucusunun Yalnızlığı (1962) filminde, çalışmamayı patronlara para yedirmemek için tercih eden ve hırsızlık yaptığı için ıslahevine gönderilen bir gencin buraya nasıl geldiğini ve atletizm meraklısı ıslahevi müdürü tarafından önemli bir yarışa nasıl hazırlandığını izliyoruz. Filmin başkarakteri Colin'in kurallara karşı gelen ve kendini kuralların üstünde gören bir yapısı vardır. The Loneliness of the Long Distance Runner (1962) ıslahevlerinin insanları tektipleştirmesini eleştiren bir yaklaşıma da sahip. Filmin imdb profili:  https://www.imdb.com/title/tt0056194/

İkinci Dünya Savaşı'nın sonlarında Senegal'de geçen Camp de Thiaroye (1988) filminde sömürgecilik ve Fransızların kendileri için savaştırttıkları Afrika'nın saf insanları harika bir şekilde anlatılıyor. Medeniyetini sadece kendisinden olana gösteren ve kendisi için savaştırttığı siyahların haklarını dahi ödemekten kaçınan sömürgeci zihniyetle beraber ırkçılık da, karakter zenginliği ve derinliğiyle de dikkat çeken Camp de Thiaroye (1988) filminde çok iyi bir şekilde anlatılıyor. Kendilerine taahhüt edilen ödemelerin yapılması için mücadele veren ve sömürülmeye karşı çıkarak haklarını elde etmek isteyen insanların öyküsü: ''Bir hak, ne tartışılır ne de pazarlık konusu edilir.'' Filmin imdb profili:  https://www.imdb.com/title/tt0092716/

Senegalli bir genç kadın olan Diouana ülkesinde hizmet ettiği bir Fransız ailesi için çalışmak üzere Fransa'ya gider La noire de... (1966) filminde. Çoğunluğu Diouana'nın iç konuşmalarıyla geçen La noire de... (1966) filminde; paranın çok şey ifade ettiğini düşünen beyaz insanla asıl medeniyeti kendi kültüründe ve insani davranışlarda arayan ve Fransa'da çeşitli hayal kırıklıkları yaşayan bir kadının hayatına konuk oluyoruz. Filmin imdb profili:  https://www.imdb.com/title/tt0060758/

18. yüzyılın sonlarında geçen filmde Fransızlarla savaş halindeki İngilizlerin bir gemisinde çeşitli düşmanlarla verilen mücadeleye konuk oluyoruz. Rütbelilerle askere zorla alınan mürettabatın ilişkisinin yanı sıra yöneticilik, gaddarlık, vatanseverlik gibi çeşitli olguların da önemli bir yere sahip olduğu H.M.S. Defiant (1962) filminde uzun ve zorlu bir deniz yolculuğunda yer alıyoruz. Filmin imdb profili:  https://www.imdb.com/title/tt0055884/

Eşcinselliğin yasal olarak suç kabul edildiği bir ortamda, 60'ların başında Londra'da geçen Victim (1961) filminde şantaj yoluyla eşcinsel kişiler üzerinden para kazanmaya çalışan insanların peşine düşülür. Yapım yılı itibarıyla son derece ilerici bir film olan Kurban (1961), eşcinsel duygulara sahip kariyerli bir avukatın kariyerini yok etmekle şantajcılara para yedirmek arasında yaşadığı ikilemi, eşcinselliği ve eşcinsellere karşı toplumda var olan nefreti çok iyi bir şekilde anlatıyor. Filmin imdb profili:  https://www.imdb.com/title/tt0055597/

Genç bir fizikçinin bilim ve yaşam macerasını konu alan Iluminacja (1973) filminde bilimci olmak ve buna koşut şekilde ilerleyen aşk ve aile hayatıyla geçim sorunu bir arada anlatılıyor. Kendisine bilim dalı olarak fiziği seçen bir genç adam bu alanda akademi yoluyla ilerlemeye çalışır. Bu çabaları devam ederken özel hayatında çeşitli ilişkiler ve yenilikler yaşar. Araya giren zorluklar ve başkarakterin çeşitli kafa karışıklıklarıyla beraber ilerleyen Iluminacja (1973) filminde bir bilimcinin yaşamı zaman zaman çeşitli bilim dallarıyla ve çeşitli tartışmalarla iç içe geçerek, bir belgesel gerçekliğiyle anlatılıyor. Filmin imdb profili:  https://www.imdb.com/title/tt0070217/ Filmin izleme linki (Youtube video indirme siteleri aracılığıyla indirebilirsiniz):  https://www.youtube.com/watch?v=BjPOnk9q4f8 Filmin Türkçe Altyazısı:  https://turkcealtyazi.org/mov/0070217/iluminacja.html

San Fransisco Körfezi'nde yer alan Alcatraz Adası'ndaki ünlü hapishaneden, namı diğer Kaya'dan kaçmayı başaran ilk kişi olan Frank Morris'in ve arkadaşlarının hikâyesi anlatılıyor Escape from Alcatraz (1979)'da. Başrolünde Clint Eastwood'un yer aldığı Alkatraz'dan Kaçış (1979) bu ünlü hapishanede geçen ve hem kaçışı hem de hapishane yaşamını başarılı bir şekilde anlatan iyi bir film. Alkatraz'la alakalı bir diğer film için:  Birdman of Alcatraz (1962) Alkatraz Kuşçusu Filmin imdb profili:  https://www.imdb.com/title/tt0079116/

San Fransisco'da geçen ve başrolünde Clint Eastwood'un yer aldığı Dirty Harry (1971) filminde; kendisine masum insanları hedef almış bir psikopatla işini iyi yapan bir polisin arasında geçen mücadeleye konuk oluyoruz. Polisliği ve adaleti farklı açılardan incelemeye de olanak tanıyan Kirli Harry (1971) filmi güçlü başkarakterinin etkisi ve hükümranlığı altında geçen iyi bir polis filmi. Clint Eastwood'un meşhur Western filmleriyle de tanınması filme farklı bir anlam katarak başkarakteri şehirde yaşayan bir tür kovboy olarak görebilmemizi de sağlıyor. Filmin imdb profili:  https://www.imdb.com/title/tt0066999/

Bir sinemasever için kaynak ve başvuru kitabı niteliği taşıyabilecek donanıma sahip olan James Monaco'nun Bir Film Nasıl Okunur? adlı eserinde sinemanın yaşadığı teknolojik gelişmelerden dünyanın dört bir yanındaki yönetmenlere ve filmlerine, çeşitli kuramlara ve akımlara kadar geniş bir çapta detaylı bilgiler yer alıyor. Jamed Monaco'nun detaycı ve titiz çalışması sinemayı ve bu sanatın gelişimini daha iyi anlamayı sağlayacak birçok yararlı bilgiye yer vererek işin hem teknik ve teknolojik boyutunu hem de sanat boyutunu başarılı bir şekilde açıklayarak anlatıyor. Eserde aynı zamanda medyaya ve sinemanın medya ile olan ilişkisine ve medyanın zaman içerisindeki gelişimine de yer veriliyor. Kitapta yedi ana başlık bulunuyor: Bir Sanat Olarak Sinema, Teknoloji: Görüntü ve Ses, Sinema Dili: Göstergeler ve Sözdizimi, Sinema Tarihinin Biçimlenişi, Sinema Kuramları: Biçim ve İşlev, Medya: Her Şeyin Merkezinde, Multimedya: Sayısal Devrim. Bu gönderiyi paylaştığım zaman itibarıyla

Bilim kurgu ve korkuyu gerilimle bir araya getiren Invasion of the Body Snatchers (1956) filminde küçük bir kasabadaki insanların artık sadece görünüşte insan olduğunu fark eden bir doktor istilayı önlemek için elinden gelen her şeyi yapar. Uzaydan gelen ve canlı formları taklit edebilen bir düşmanın tehdidi altında kalan insanlık, duyguların ve insanı insan yapan özelliklerin kaybolmasına neden olan bu istilacı canlı türüne karşı bir doktorun çabalarıyla uyandırılmaya çalışılır Ceset Yiyicilerin İstilası (1956) filminde. Filmin 1978 yapımı bir yorumu için:  Invasion of the Body Snatchers (1978) Ceset Yiyicilerin İstilası Filmin imdb profili:  https://www.imdb.com/title/tt0049366/

Bir cinayetin soruşturulduğu La commare secca (1962) filminde kurbanı son gören tanıkların hayatlarına ve o gün neler yaşadıklarına konuk oluyoruz. Cinayet gecesi kurbanın son olarak görüldüğü bölgeden geçmiş olan tanıklar kendi hayatlarında işledikleri suçlar ve kendi yaşam mücadeleleri içerisinde de sunuluyor La commare secca (1962) filminde. Bir cinayeti aydınlatmaya çalışan polisin sorgusu etrafında farklı yaşamlara ve olay öncesine farklı bakış açılarıyla konuk olduğumuz eserin senaryosunu Pier Paolo Pasolini yazmış. Eser aynı zamanda Bernardo Bertolucci'nin ilk filmi olma özelliğini de taşıyor. Filmin imdb profili:  https://www.imdb.com/title/tt0055858/

Bir film şirketinde sesçi olarak çalışan Jack açık havada çeşitli sesleri kaydederken başkan adayının ölümüne sebep olan bir kazaya tanık olur ve bu kazanın ardındaki gerçeklerin peşini bırakmaz. Genellikle görüntünün sesin önüne geçtiği bir alan olan sinema sanatında sesin öneminin ön planda olduğu hikâyesiyle dikkat çeken Blow Out (1981) filmi, Brian De Palma'nın diğer bazı filmlerinde de görebildiğimiz çeşitli çekim tekniklerini kullanan ve sesin peşinden giden iyi bir film. Ses temalı bir diğer film için: The Conversation (1974) Filmin imdb profili:  https://www.imdb.com/title/tt0082085/

Alfred Hitchcock'un Psycho (1960)  filmine nazire yaptığı Dressed to Kill (1980) adlı eserinde Brian De Palma bir travestinin faili olduğu olayları şık ve estetik çekimlerle, cinsellik ve gerilim dolu bir hikâyeyle anlatıyor. İzlemeden önce Psycho filmini izlemiş olmanın çok daha yararlı olacağı Dressed to Kill (1980) filmi sinema sanatının en değerli eserleri arasında yer alan bu özel Hitchcock filmini yücelten, bu filme saygılarını ve hayranlığını ileten bir tür yeni uyarlaması. Filmin imdb profili:  https://www.imdb.com/title/tt0080661/

Oxford'da geçen Accident (1967) filminde bir gece vakti yaşanan bir kazanın öncesine giderek iki ayrı evli akademisyenin etkisi altında kaldığı genç bir öğrenci üzerinden aşk, şehvet, ahlak, sadakat gibi konulara dikkat çeken iyi bir eser izliyoruz. Başrolünde Dirk Bogarde'ın yer aldığı Kaza (1967) filmi evlilik, evlilikte erkeğin ve kadının konumu gibi konuları saygın bir çevrede ve konumda yer alan aristokrat ve entelektüel insanların yarattığı bir sınıf üzerinden eleştirel şekilde başarıyla işliyor. Filmin imdb profili:  https://www.imdb.com/title/tt0061328/

İkinci Dünya Savaşı zamanında Paris'te geçen Mr. Klein (1976) filminde bir sanat taciri olan Robert Klein kendisiyle aynı adı taşıyan bir yahudinin o olduğu zannedildiği için zor zamanlar yaşar ve bu sorunu çözmek için araştırmalar yapar. Başrolünde Alain Delon'un yer aldığı Bay Klein (1976) filmi İkinci Dünya Savaşı döneminde yahudilerin yaşadığı korku ve baskıyı başarıyla anlatırken diğer Klein'ın kim olduğunu azimle araştıran başkahramanıyla izleyicilerini o zorlu yılların içerisine götürüyor. Filmin imdb profili:  https://www.imdb.com/title/tt0074916/

Genç bir centilmen olan Tony yeni evi için kendisine alanında deneyimli bir uşak olan Barrett'ı tutar ve hükmedenle hükmedilen ilişkisi üzerine çok iyi bir film çıkar ortaya The Servant (1963)'te. İşini başarıyla yerine getiren uşak Barrett'ı daha iyi tanımamızı sağlayan Hizmetçi (1963) filmi bir yandan da centilmen Tony'nin karakterini daha iyi tanımamızı sağlar. Buna ek olarak her iki ana karakterin hayatlarına giren kadınların da önemli bir yer tuttuğu hikâyede sınıflar ve kişilikler üzerine düşündürücü birçok nokta da bulunuyor. Görüntü yönetmenliği adına harika çekimlere sahip olan The Servant (1963) filmi hikâyesini tamamlayan estetik ve etkileyici karelerle daha da iyi bir eser haline geliyor. Filmin imdb profili:  https://www.imdb.com/title/tt0057490/