İyi Ki Filmler Var

Fransız Sineması'nın en özel yönetmenlerinden biri olan Alain Resnais’nin Gece ve Sis adlı belgesel filmiyle duru, çıplak ve sarsıcı bir şekilde Nazi deliliğine tanık olacaksınız. İkinci Dünya Savaşı esnasında toplama kamplarında Naziler tarafından kayda alınan bazı görüntülerin de yer aldığı bu belgeselle savaşın ve vahşetin ne demek olduğunu derinden tanıyacaksınız. Bu filmdeki görüntülerden bazıları Judgment of Nuremberg (1961) filminde de kullanılmıştır. Filmin imdb profili: http://www.imdb.com/title/tt0048434/

İtalya Sineması'nın önemli yönetmenlerinden Bernardo Bertolucci'nin iki arkadaşın çocukluktan yaşlılıklarına kadar olan dostluklarını anlatan Dokuz Yüz adlı sanat filminin başrollerinde usta oyuncula r ,  Robe rt De Niro ve Gerard Depardieu  ye r alıyor.  Dokuz yüz filmi ile yakın dönem İtalya tarihi etrafında iki dostun hayatlarını izleme şansı yakalayacaksınız. Novecento (1976) filminde De Niro ve Depardieu İtalyanca bilmedikleri için filmde onları dublaj sanatçıları seslendiriyor. Filmin imdb profili:  http://www.imdb.com/title/tt0074084/

İstanbul doğumlu büyük sinema yönetmeni Elia Kazan'ın America America (1963) adlı filmi, yönetmenin kendi deyimiyle en özel filmi.  Otobiyografik unsurlar taşıyan ve senaryo gereği Türkiye'de geçen bu sanat filminde, Osmanlı egemenliği altında yaşayan bir Rum gencinin özgürlük ve bağımsızlık savaşını, Amerika tutkusunu seyre dalıyoruz.  Bu iyi filmin Türkiye'ye karşı olumsuz bir bakışı olması, filmdeki Türklerin tamamen kötü olması eseri tek boyutlu kılarak zayıflatıyor. Filmin imdb profili:  http://www.imdb.com/title/tt0056825/

Küçük Pascal bir gün bir sokakta kırmızı bir balon bulur ve günlerini onun dostluğuyla geçirmeye başlar. Oscar kazanan ilk ilk kısa film olan Kırmızı Balon sizi yarım saat sürecek olan tatlı bir maceraya sürüklüyor.  Le ballon rouge (1956) filminin b aşrolünde eserin yönetmeni Albert Lamorisse'in oğlu Pascal oynuyor. Eserde çok az sayıda diyalog bulunuyor. Çocukların dünyasını masalsı bir şekilde aktaran Kırmızı Balon (1956) güçlü anlatımıyla zaten diyaloğa hiç de ihtiyaç duymuyor... Pascal'ın dostunu birçok şeye benzetmek ve birçok şekilde okumak da mümkün. Filmi üçüncü izleyişimde kırmızı balonu bir sokak lambasında mahsur kalmış bir sokak kedisine benzettim; uçabilme yetisinden dolayı bir kuşa da benzetilebilir. Bir sokak hayvanına merhamet gösteren ve çocukluğunun saflığıyla ona kirli, uzak durulması gereken bir şey gibi bakmayan ve yardım eden Pascal sevimli dostunu film boyunca koruyor. Kimi insanlar kırmızı balona kötü gözle baksa da, toplu taşımaya binemese de, k

İkinci Dünya Savaşı'ndan sadece 7 yıl sonra Türkiye'de çekilen 5 Parmak adlı filmin başrolünde, Oğuz Atay'ın, Tutunamayanlar adlı romanında ''Kadınlar bu adamda ne bulurlar anlamam,'' diye bahsettiği ünlü aktör James Mason rol alıyor. Gerçek bir hikâyeden esinlenilen ve sanat filmi önerileri arasında yer alan bu filmde Mason, büyükelçilikte çalışan ve İkinci Dünya Savaşı'nın sonucunu etkileyen bir casus rolünde. 5 Fingers (1952) filminde arzu ettiği hayatı yaşamak uğruna savaşan bir karakterin hayatını izlerken 1950'lerin Ankara ve İstanbul sokaklarını da görme imkânına erişeceksiniz. Erdal Beşikçioğlu'nun rol aldığı Çiçero filminin dayandığı konuyu 1952 yılında işlemiş olan filmde kod adı ''Sisero'' şeklinde okunan Cicero, Latincede ''Kikero'' şeklinde okunuyormuş. (Bu paragrafı ve 2 Şubat 2019 tarihinde ekledim.) Filmin imdb profili:  http://www.imdb.com/title/tt0044314/ Filmin izleme bağlantısı:

Bir kadeh şarap, bir viyola ve müziğe adanmış bir hayat... Pascal Quignard'ın romanından uyarlanan, Alain Corneau'nun filmi Dünyanın Tüm Sabahları ile klasik müzik ziyafeti yaşayacaksınız.  Tous les matins du monde (1991) filminde karısının ölümünden sonra doğayla iç içe, kızlarıyla beraber münzevi bir hayat yaşayan bir müzisyenin hayatına tanık olacak ve büyük kızının yaşadığı tutkuları da görebileceksiniz. Sanat filmi kategorisinde sayılabilecek filmlerin önemli  oyuncularından Depardieu'nün hayranları için ünlü oyuncuyu ve oğlunu aynı eserde görmek de ayrı bir güzellik katıyor izleyiciye. Filmin imdb p rofili:   http://www.imdb.com/title/tt0103110/

Altmışlı yaşlarını yaşayan bir Alman kadın olan Emmi yağmurlu bir günde bir Arap barına girer ve orta yaşlı Faslı Ali onu dansa kaldırır. Alman sinemasının, genç yaşta hayatını kaybeden değerli yönetmeni Rainer Werner Fassbinder'in ırkçılık, yabancı düşmanlığı ve muhafazakârlaşan toplum üzerine eleştirisini yaptığı Angst essen Seele auf (1974) adlı sanat filminde genç bir Arap erkekle yaşlı bir Alman kadının ilişkisine tanık olacaksınız. Filmin imdb profili:  http://www.imdb.com/title/tt0071141/

Belki de hiç Fin filmi izlemediniz. Finlandiya sinemasını dünyaya duyuran Aki Kaurismäki ile Fin sinemasıyla tanışmaya ne dersiniz? Sade ve duru bir yapıya sahip olan Kauas pilvet karkaavat (1996) adlı bu sanat filmiye işsizliğin ne demek olduğunu, çiftlerin birbirlerine nasıl güç verdiğini göreceksiniz.  Filmin imdb profili:  http://www.imdb.com/title/tt0116752/

4 Temmuz'da hayatını kaybeden İran'ın en büyük yönetmeni Abbas Kiarostami'yi Yakın Plan adlı filmiyle tanımaya başlamaya ne dersiniz? Sinema tutkusunun peşinden giden bir adamın gerçek hikayesinin anlatıldığı Nema-ye Nazdik (1990) adlı bu sanat filmini çok seveceksiniz. Yakın Plan (1990) filmini 16 Mayıs 2020 tarihinde yıllar sonra yeniden izledim. Bu kısmı da bunun ardından ekliyorum. Filmde kendisini zengin bir aileye ünlü bir İranlı yönetmen olan Muhsin Mahmalbaf olarak tanıtan Hüseyin Sabziyan'ın foyasının ortaya çıkması sonucunda olayların nasıl geliştiğini görülen dava ve geriye dönüşlerle öğreniyoruz. Nema-ye Nazdik'in kurgusunda Abbas Kiyarüstemi bir nevi araştırmacı yönetmen olarak olayla ilgili hem Sabziyan'la hem de ilgili aileyle irtibat kurup sohbet ediyor ve çeşitli sorular sorup mahkemeyi de aldığı izinle filme çekiyor. Gerçek bir hikâyenin anlatıldığı filmde hayallerini ve tutkusunu gerçekleştirememiş bir adamın, Hüseyin Sabziyan'ın bi

9 Ekim'de 90 yaşında hayatını kaybeden, Polonya sinemasının Kieslowski ile beraber en büyük iki yönetmeninden biri olan Andrzej Wajda'nın bu muhteşem sanat filmi sizi çok etkileyecek. Kanal (1957) filminde önce açık alanda savaşa tanık olacaksınız, sonra da klostrofobik bir yeraltı bölümüne geçeceksiniz. Savaşın ne demek olduğunu en iyi anlatan filmlerden biri. Filmin imdb profili:  http://www.imdb.com/title/tt0050585/

Kara kıta Afrika'yı en doğal haliyle, Afrikalı bir yönetmenin gözünden görmek ister misiniz? Moolaadé (2004) adlı eserde Sembene; erkek egemenliğinin, cehaletin, sefaletin ve mücadelenin duru bir şekilde yansıtıldığı bir öykü ile ülkesinin, kıtasının en temel problemlerini işliyor. Filmin imdb profili: http://www.imdb.com/title/tt0416991/

Sinema sanatının en değerli yönetmenlerinden biri olan İsveçli Ingmar Bergman'ın en önemli filmlerinden biri kuşkusuz ki Yedinci Mühür'dür. Ölüm meleği canını almaya geldiğinde ondan süre isteyen bir adamın hayatı ve Tanrı'yı sorguladığı Det sjunde inseglet (1957) filmi, sanat filmleri arasında en üstlerde yer alıyor. Bergman'ın birçok filmini çektiği Faro Adası'nda çekilmiştir. He r gün bi r sanat filmi izlemek istiyo rsanız, işe bu filmi izlemekle başlayabili rsiniz. Filmin imdb profili: http://www.imdb.com/title/tt0050976/