İyi Ki Filmler Var

Torununa cadılar hakkında masallar anlatan bir büyükanne, onunla beraber gittiği otelde cadıların toplantısına denk gelir. Masal, korku ve mizahı bir arada içeren, iyi çekilmiş, güzel bir film The Witches (1990). Kostümlerinden makyajlarına, çekim açılarından kamera kullanımına kadar birçok noktasıyla özelleşen bir film olan The Witches (1990); fantastik öğeleri ve bir masalı bir araya getirerek eğlenceli bir maceraya konuk ediyor izleyicilerini. Filmin imdb profili:  https://www.imdb.com/title/tt0100944/

Yapıta adını veren özel oyuncunun (1910-1935) yaşamını konu alan Ruan Lingyu (1991); belgesel drama tarzıyla 30'lu yıllarda oyunculuğa, sinemaya, Çin'e, bir biyografiye konuk olmamızı sağlayan değerli bir film. Özel bir oyuncunun yaşamının izinden giderek hem şimdiden hem de geçmişi canlandırarak o zamanlara uzanarak öyküsünü anlatan Ruan Lingyu (1991); sessiz filmler döneminde özel bir yer edinmiş genç bir oyuncunun kısa yaşamına sinemacıların arasından konuk ediyor bizleri. Filmin imdb profili:  https://www.imdb.com/title/tt0102816/

II. Dünya Savaşı sonrasında sosyalist Macaristan'da geçen Napló gyermekeimnek (1984); annesini yitirmiş, babası ise kayıp olan bir genç kızın, birey olmanın değil çarkın itaatkâr dişlisi olmanın ve propagandanın hakim olduğu bir ortamda var olmaya çalışmasını anlatan çok iyi bir film. Baskıcı bir sosyalizmin etkisi altında yaşamanın kişiler, aileler ve çocuklar üzerindeki etkilerini birey öyküleri üzerinden işleyen Napló gyermekeimnek (1984); bir ergenin itaat etmektense ailesinin ona yaşattığı güzel zamanların anısı ile yaşama tutunmaya çalışmasını, kendisine dayatılanlara karşı çıkmaya çalışmasını, ona yardım etmeye ve destek olmaya çalışan bir yetişkin akrabasını konu alan değerli bir film. Filmin imdb profili:  https://www.imdb.com/title/tt0084388/

1910'larda, İngiliz hakimiyeti altındaki İrlanda'da ücra bir sahil kasabasında geçen Ryan's Daughter (1970) filminde; bir genç kadının orta yaşlı bir öğretmenle evliliği, bölgedeki İngiliz kumandanla ilişkisi ve kasabada öteki olmak teması başarılı bir şekilde işleniyor. İngiliz karşıtlığının ve bağnazlığın had safhada olduğu, doğayla iç içe, güzel ve zorlu bir İrlanda kasabasına konuk olduğumuz Ryan's Daughter (1970); yaralı karakterleri, anlayışlı karakterleri, yardımsever karakterleri ve öfkeli karakterleri bir arada içeren öyküsüyle iyi bir film. Filmin imdb profili:  https://www.imdb.com/title/tt0066319/

Bu yazıyı kaleme almak, başlıkta bahsettiğim konuyu içeren güzel bir film olan Ryan's Daughter (1970)'i izlerken gerçekleştirmeye heveslendiğim bir eylem oldu. Öncesinde de yer yer aklıma takılan bir konu olan Aldatma Temalı Bir Film, Aldatanın Bu Eylemine Haklılık Atfederek mi Anlatımını Gerçekleştirmeli? sorusunu bu filmi izlemeye ara vererek kendimce yanıtlamaya, irdelemeye çalıştım. Aldatma temalı filmlerin çoğunda, birazdan aldatacak olan karakterin bu eylem öncesindeki yaşamına konuk oluyoruz ve onun bu yaşamındaki evliliğinde, ilişkisinde ne kadar mutsuz, tatminsiz, memnuniyetsiz olduğunu görüyoruz. Ardından bu karakter bir kişiyle tanışıyor ve bu ikisi birbirine kapılıp bir yasak aşk yaşıyor. Bundan sonra da genellikle mutsuz bir son, bazen bir felaket ya da trajedi oluyor. Bu son kısım değil de bahsettiğim giriş, gelişme ve sonuç bölümlerinin ilk aşaması zaman zaman aklıma takılıyor. Filmler aldatmaya haklılık atfetmek, bunu gerekli bir şeymiş, doğal bir sonuçmuş veya...

I. Dünya Savaşı öncesinde ABD'de geçen Ragtime (1981) filminde siyahlarla beyazların eşitsizliğinin azalmadığı bir dünyada kendisine yapılan hakaretin peşini bırakmayan bir piyanistin mücadelesi ve bir dönem anlatılıyor. Sinemanın henüz gelişmeye başladığı bir dönemde geçen, kimi zenginlerin ve kimi siyahların iç içe öyküsünü anlatan Ragtime (1981); ırk ayrımının acı bir şekilde kendisini hissettirdiği bir ortamda yaşamanın zorluklarına, adaletsizliğe, kendi adaletini sağlama çabasına dair iyi bir film. Filmin imdb profili:  https://www.imdb.com/title/tt0082970/

Rütbeli bir askerin 1. Körfez Savaşı'nda ölen bir kadın yüzbaşı için verilmesi planlanan onur madalyası için gerekli soruşturmayı yapmasını, bu askerin nasıl ve neden öldüğünün anlatıcılar tarafından farklı öykülerle dile getirilişinin izini sürmesini anlatan, kahramanlık ve cesaret imgelerini sorgulayan iyi bir film Courage Under Fire (1996). Bir askerin savaşta verdiği kararların, onun çevresindeki askerlerin aldığı kararların sonuçlarını anlatan, ordunun kendi imajını korumak ve güçlendirmek için askerlerin öykülerini olduğu gibi değil de işine geldiği şekilde anlatma yoluna başvurmasını sorgulayan, askerlerin savaş sonrası psikolojisine de odaklanan; savaştan ziyade bunun, bunu yaşamış askerler üzerindeki etkilerini anlatan bir film Courage Under Fire (1996). Filmin imdb profili:  https://www.imdb.com/title/tt0115956/

1936 ile 1939 arasında süren, yoksullardan ve halktan yana olan Cumhuriyetçiler'in iktidarının; din kurumuna, burjuvalara ve faşist desteğine yaslanan Milliyetçiler tarafından gasp edilmesiyle sonuçlanan İspanya İç Savaşı'nı konu alan çok yararlı ve çok iyi bir belgesel Mourir à Madrid (1963). Sinemada zaman zaman işlenen, hatırı sayılır sayıda filmle sinemada da anlatılmış önemli bir tarihsel olay olan İspanya İç Savaşı'nın öncesi, sırası ve sonu ile beraber, kronolojik olarak, zengin görüntüler eşliğinde anlatıldığı; büyük kötülüklerin ve acıların yaşandığı bir zamana dair Mourir à Madrid (1963) belgeseli. Filmin imdb profili:  https://www.imdb.com/title/tt0057327/

Yaşanmış bir olayı konu olan, 1950'lerde Yeni Zelanda'da geçen Heavenly Creatures (1994); iki ergen kızın arkadaşlığını, hayal dünyasını, yaptıkları planları anlatan, güzel bir tarza sahip iyi bir film. Çocuklukla yetişkinlik arasındaki zamanlarda verilen kararlar, yaşama bakış şekli, aileyle kurulan ilişki, bu zamanlarda yaşanan dostluklar üzerinden öyküsünü anlatan Heavenly Creatures (1994); ergen karakterlerinin zengin hayal dünyasını başarılı bir şekilde yansıtan tarzı ile de değerli bir eser. Filmin imdb profili:  https://www.imdb.com/title/tt0110005/