İyi Ki Filmler Var

Fransa'da, kırsalda geçen Mademoiselle (1966)'da bir köye yeni gelmiş şehirli bir öğretmen çevredekilerin hayranlığını alırken buraya çalışmak için yeni gelmiş İtalyan bir orman işçisi ise kadınların ilgisini çektiği için erkeklerin nefretini üzerinde toplar. Köyde meydana gelecek kötülükler hangi önyargıları açığa çıkaracaktır? Öteki olmak, olumsuz önyargıların hedefi olmak ve nefret besleyenlerin bu nefretin gerekçelerine inanarak yaptıklarını haklı görmesi; sevilen ve saygı duyulan biri olmak, şüphe edilmeyen olmanın arkasında gizlenerek kötülüğün arka bahçesinde dolanmak Mademoiselle (1966) filmindeki iki yabancının halkın gözündeki konumlarıyla anlatılıyor. Filmin imdb profili:  https://www.imdb.com/title/tt0060648/

Bombay sokaklarında geçen, bu sokaklarda yoksulluk, ilgisizlik ve terk edilmişlik içinde yaşamaya çalışan çocukları ve içinde bulundukları çevreyi konu alan, güzel bir tarza sahip iyi bir film Salaam Bombay! (1988). Uyuşturucu, fuhuş, hırsızlık gibi geçim ve sömürü kaynaklarının sıkça başvurulan yollardan olduğu bir ortamı anlatan Salaam Bombay! (1988); çocukların içine düştüğü bataklığı gözler önüne sererken aynı zamanda ülkeye ve kültürüne dair detaylar da içeriyor. Filmin imdb profili:  https://www.imdb.com/title/tt0096028/

Voyager 2'nin fırlatılmasından (1977) sonra bu uzay aracındaki Dünya'ya davet içeren iletinin ulaştığı bir uzaylı davete icabet eder. Dünya'yı ve insanı tanımaya çalışan bu kişi ordu tarafından düşman gibi algılanır ve tanıştığı kadınla insanî ilişkiler kurarak peşlerindekilerden kurtulmaya çalışır Starman (1984) filminde. Uzaylılar ve uzaylıların Dünya'yı ziyareti temasını tarihsel bir noktadan, Voyager 2'deki davet ve Dünya'nın tanıtımı mesajlarından yola çıkarak kurgulayan güzel bir film olan Starman (1984); Dünya dışı bir ziyarette bu gezegende hüküm süren şiddetin yetkililerin yaklaşımını belirleyebileceğini ama bir yandan da insancıl yaklaşımın ve dostluğun da kurulabileceğini anlatan iyi bir eser. Filmin imdb profili:  https://www.imdb.com/title/tt0088172/

19. yüzyılın ilk yarısında ABD'de geçen The Adventures of Huck Finn (1993); ergenliğinin başlarındaki bir çocuğun ona kötü davranan babasından kaçmasını, kendisi gibi kaçak olan köle Jim ile dostluğunu anlatan; arka planında köleliği, ön planında ise alavere dalavere dolu bir macerayı konu alan güzel bir roman ve film. İyi çekilmiş, iyi oynanmış bir film olan The Adventures of Huck Finn (1993); ABD'nin günümüzde de devam eden kültürel sorunlarını (ırkçılık, silah şiddeti gibi) belirli bir dönemin içinde işleyen, macerasever bir çocuğun yaşadığı serüvenleri ve köle arkadaşını kurtarmak için yaptıklarını anlatan keyifli bir eser. Filmin imdb profili:  https://www.imdb.com/title/tt0106223/

İşleri kesat giden bir ayakkabı tamircisi ve iki oğlu yoksulluktan kurtulmak, yeni bir iş kurmak için ailecek pamuk tarlasında çalışmaya giderler. Asabi ve herkese çatan baba ile çocukları arasındaki çatışmayla derinleşen, ırgatların yaşadığı zorlukları konu alan çok iyi bir aile draması Eskici ve Oğulları (1991). Esnafların, tarım işçilerinin yaşamını anlatan, yoksulluğun yaşamı yaşanmaz kıldığı şartlar altında hayatlarını sürmeye çalışan karakterleri içeren Eskici ve Oğulları (1991); gazi bir babanın parlayıp sönen öfkesi, ailesinin onun bu öfkesinden çektikleri hakkında çok iyi bir film. Filmin imdb profili:  https://www.imdb.com/title/tt1365022/

İzleyicilerini 1969 yılında Vietnam'a götüren Hamburger Hill (1987); buradaki ABD askerlerinin yaşadıklarına ve durumuna, on gün boyunca alınmaya çalışılan bir tepenin çevresinde gerçekleşenlere dair iyi bir savaş filmi. Bir savaş filmi olarak savaşa dair yeni bir şeyler söylemek ve izleyicilerine yeni şeyler katmak gibi baskın bir özelliği olmasa da iyi çekilmiş olması, cephedeki beyaz ve siyah ABD askerlerinin yaşadıklarını başarılı bir şekilde anlatması, bir muharebe öncesinde ve sırasında askerleri gerçekçi bir tarzla yansıtması açısından değerli bir eser Hamburger Hill (1987). Filmin imdb profili:  https://www.imdb.com/title/tt0093137/

Napalm üretimine katkısı olan bir üniversitenin askerî araştırma laboratuvarını bombalayan eylemci bir çiftin bu olaydan sonra yaşamaya başladığı kaçak hayatını ve çocuklarının büyümesini konu alan Running on Empty (1988); kendi neden oldukları bu yaşam biçimine çocuklarını maruz bırakmanın ikilemini yaşayan bir ebeveyni ve müziğe yetenekli büyük oğullarını anlatıyor. Eylemci bir yaşam, çocuk büyütmek, çocuklara bir yaşam dayatmak-onları özgür bırakmak ikilemi, ergenlik ve kurulan saf ilişkiler, piyano ve müzik Running on Empty (1988) filminin iç içe geçen temaları arasında. Filmin imdb profili:  https://www.imdb.com/title/tt0096018/

1950'lerde Amerika'da iki göçmen kardeşin işlettiği bir İtalyan restoranında geçen Big Night (1996); iflas etmek üzere olan bu restoranın sahiplerinin ünlü bir müzisyenin katılacağı bir akşamla düze çıkma çabasına, iki kardeşin arasındaki anlaşmazlıklara, güzel yemeklere dair tarz sahibi, lezzetli bir film. Yemek yapmaya, özel ve leziz yemeklere dair bir övgü niteliği taşıyan Big Night (1996); bir restorana yemekleri için gidilmesi gerektiğini düşünen bir aşçı ile para kazanmak zorunda oldukları için idealleri bir kenara bırakmak gerektiğini düşünen kardeşinin tartışmalarına, bu ikilinin kişisel yaşamlarındaki ilişkilerine ve restoranlarında konuklarını ağırlamaları hakkında bir davet izleyiciler için. Filmin imdb profili:  https://www.imdb.com/title/tt0115678/

1900'lerin başlarında İstanbul'da geçen İhtiras Fırtınası (1984); Jön Türkler'den yana olan nüfuzlu bir gazinin aydın bir gazeteci ile bu uğurda kurduğu dostluğu, gazetecinin gazinin kızları ile kurduğu ilişkiyi, bu dönemde yaşanan siyasi gelişmelerle beraber anlatan bir melodram. Yıldız Suikastı, II. Meşrutiyet'in İlanı gibi tarihsel olayları da içeren İhtiras Fırtınası (1984); eskinin hürriyet isteyen gazetecisinin yeni mebus olmasını, bu kişinin bu yollardan geçerken akıl ve gönül yoluyla kurduğu ilişkileri işleyen, melodram özellikleri taşıyan bir film. Filmin imdb profili:  https://www.imdb.com/title/tt0291261/

Genç yaşta asistanlıktan New York Bölge Savcılığı'na kadar yükselen eski bir polisin bu yükselişinin öyküsüne, kimseye borçlu olmadan, temiz kalarak işini yapma ülküsüne, bazı polislerin uyuşturucu çeteleriyle kurduğu ilişkiye ve hukuka dair çok iyi bir film Night Falls on Manhattan (1996). Adalet kurumunu ve kolluk kuvvetlerini bir yana alan, diğer yanda uyuşturucu çetelerini ve onlarla ilişki kuran ama kanundan yana gibi görünmeye devam eden insanları içeren bir ortamda geçen Night Falls on Manhattan (1996); genç ve bir şeyler başarmak isteyen hırslı ve yetenekli bir adamın her iki yanı da gördüğü, mevcut düzeni ve bu düzenin içindekileri ve kendisini sorguladığı değerli bir film. Filmin imdb profili:  https://www.imdb.com/title/tt0119783/

Bir yozlaşmış polis üzerinden mafya yapılanmasını, yasa dışı kirlileri ve yasal kirlileri, sorulan sorulara karşılık yanıtların ve gerçeklerin daha büyük güçlerin altında ezildiği bir dünyayı anlatan iyi bir film Q & A (1990). Polis dünyasını, siyaset dünyasını, yargı dünyasını ve mafya dünyasını bir arada içeren Q & A (1990); kimsenin temiz olmadığı ya da temiz kalamadığı bir evrende geçen, gerçeklerin ve gerçeklerin örtülmesinin peşinde koşan insanları anlatan değerli bir film. Filmin imdb profili:  https://www.imdb.com/title/tt0100442/

Birinin çocukluğunda, diğerininse gençliğinde ulaştığı şöhret artık geride kalmış zıt mizaçlı iki kız kardeşin yıllardan beri süregelen çekişmesini, kardeşlerden birinin akıl sağlığında yaşamaya başladığı sorunların neden olduğu gerilimi anlatan iyi bir film What Ever Happened to Baby Jane? (1962). Çocuk yıldızlar ve sinemada bir dönem parlayıp sonra o eski günlere bir daha ulaşamayan yıldızlar hakkında olan What Ever Happened to Baby Jane? (1962); beraber yaşayan iki kız kardeşin aralarındaki gerilimi başarılı bir şekilde yansıtan değerli bir film. Filmin imdb profili:  https://www.imdb.com/title/tt0056687/

19. yüzyılın ikinci yarısında Estonya'da, kırsalda geçen Tõde ja õigus (2019); yoksul ve çalışkan bir adamın, sorunlu komşusu dolayısıyla kimsenin almak istemediği bir çiftliği satın alıp burada ailesiyle beraber köklü bir yaşam kurmak için çabalamasını, komşusuyla olan anlaşmazlıklarını konu alan iyi bir film. Tarım ve hayvancılığın, doğa koşullarının hakimiyetinin hüküm sürdüğü bir coğrafyada yerleşik yaşam sürmeye çalışan bir aileyi anlatan Tõde ja õigus (2019); eşinin ve çocuklarının yaşamlarını kendi kontrolü ve kendi kararları altında tutmaya çalışan bir erkeğin bu uğurda neden olduklarına, sorunlu komşusuyla aralarındaki davalara dair, bol bol doğa manzarası içeren iyi bir eser. Filmin imdb profili:  https://www.imdb.com/title/tt5593384/

İskenderun'da geçen, Macit Koper'in yazdığı, Atıf Yılmaz'ın yönettiği, Cahit Berkay'ın bestelediği, Türkan Şoray ve Cihan Ünal'ı içeren Seni Seviyorum (1983); yıllar sonra tekrar karşılaşan bir çifti, aralarındaki eski saflığın anılarıyla yeniden yeşeren bir aşkı konu alan, aynı zamanda pavyon kültürüne dair olan güzel bir film. Kendisine seçtiği yerle ayrıksılaşan, yurdun farklı yerlerinde çekilmiş filmlerimizin azlığını hatırlatan Seni Seviyorum (1983); pavyonlardaki yaşama, buranın müdavimlerine ve buralarda yaşamlarını sürmeye çalışan kadınlara, 80'ler Türkiye'sine, insanın saf ve temiz duygularına dair değerli bir eser. Filmin imdb profili:  https://www.imdb.com/title/tt0263978/

Yönetmeni Sindey Lumet, başrolü Sean Connery olan, dolayısıyla hakkında daha fazla söze gerek duymayan ama yine de edilecekse; İngiliz ordusunun askerî hapishanesindeki gaddarlıkları, disiplin adı altında yaşanan sadizmi ve otorite büyüklenmesini anlatan çok iyi bir film The Hill (1965). Öyküsü Kuzey Afrika'da geçen, çekimleri İspanya Almeria'da yapılmış The Hill (1965); emre itaatsizlik, savaşmayı reddetme, asker kaçağı olma gibi nedenlerle askerî hapishaneye düşmüş ordu mensuplarının burada nasıl bir muamele gördüğünü, buradaki gaddarlığa karşı usulünce karşı koymaya çalışan bir askeri konu alan değerli bir eser. Filmin imdb profili:  https://www.imdb.com/title/tt0059274/

Yavaştan ilerleyen, gittikçe derinleşen bir film olan The Chase (1966); bolca yozlaşmış, rayından çıkmış, freni boşalmış üyeyi içeren bir kasabanın eski sakinlerinden bir mahkûmun buraya dönmesini ve olayları kontrol altında tutmaya çalışan bir şerifi konu alan iyi bir eser. Marlon Brando, Robert Redford, Robert Duvall gibi önemli oyuncuları içeren The Chase (1966); Amerikan toplumuna dair güçlü eleştiriler içeren altyapısı, artık bıktığı işini hakkıyla yapmaya çalışan bir şerifin yetemediği bir kasabayı ve bu kasabanın farklı sakinlerinin düşüklüklerini anlatan değerli bir film. Filmin imdb profili:  https://www.imdb.com/title/tt0060232/

30'ların başında, içinden tren yolu geçen bir kasabada geçen This Property Is Condemned (1966); bu kasabanın ilgi odağı genç bir kadınla, buraya birkaç günlüğüne, tren işletmesinden işçi çıkarmak için gelen bir adamın kurduğu ilişkiyi konu alan, Natalie Wood ve Robert Redford içeren güzel bir film. Genç, hercai ve hayalci bir genç kadının bir kasabanın en popüleri olmasına rağmen daha büyük bir yere gitmenin hayalini kurması, karizmatik ve genç bir adamın bu kasabayı ziyaretiyle ondan etkilenmesi, aralarındaki tartışmalar ve çekimler hakkında iyi bir film This Property Is Condemned (1966). Filmin imdb profili:  https://www.imdb.com/title/tt0061089/