İyi Ki Filmler Var

İnsanın insanı sömürdüğü yetmiyormuş gibi Dünya'yı sömürmeye gelen uzaylı Ziyaretçiler, kendilerini barışçıl gibi göstererek, bilimcileri suçlu ilan edip çıkarları için bu gezegeni abluka altına alır V (1983) kısa dizisinde. Bir grup aydın ve cesur insan bir direniş mücadelesi başlatır. Bilim kurgunun düşünsel yanı ile aksiyon yanını bir arada içeren güzel bir kısa dizi olan V (1983); güçlülerin kendi çıkarları için neler yapabileceğini, kitlelerin aldanmaya ne kadar yatkın olduğunu insanlığın var oluşunun tehlikeye girdiği bir ortamda izleyicilerine anlatıyor. Filmin imdb profili:  https://www.imdb.com/title/tt0085106/ Bu kısa dizinin sırasıyla 3 ve 19 bölümlük devam serileri de var: V: The Final Battle (1984): https://www.imdb.com/title/tt0086823/ V (1984-1985): https://www.imdb.com/title/tt0086822/

On yıllar boyunca Dominik Cumhuriyeti'ni diktatörlüğü altında yöneten Rafael Trujillo'nun (1891-1961) iktidarındaki zamanlarda geçen In the Time of the Butterflies (2001); baskı altında tutulan, korku ve cehalet içinde bırakılan, ezilen bir halkın içinden birkaç cesur kişinin buna karşı çıkışını ve verdiği mücadeleyi anlatıyor. Bir aile öyküsü olarak başlayıp yaşamı yaşanmaz kılan bir diktatörlüğün altında kalmamak için mücadele vermeye başlayan, avukat olmak isteyen bir kadını ve kız kardeşlerini merkezine alan In the Time of the Butterflies (2001); bu kadının ve beraberindeki insanların diktatörlüğe karşı çıkmak ve halkı bilinçlendirmek için çaba verirken karşılaştıkları zorluklar hakkında.  Filmin imdb profili:  https://www.imdb.com/title/tt0263467/

Irak-İran Savaşı (1980-1988) sırasında ailesi öldürülen bir çocuk, bombalardan kaçmak için bir kamyona atlar ve kendisini evinden çok uzakta, bir köyde bulur. Ona bakan, oğluymuş gibi onunla ilgilenen bir ev hanımı bu çocuğun savaş travmasını atlatmasına yardımcı olmaya çalışırken bir yabancıyı köye getirdiği için dışlanışıyla da mücadele eder Bashu, gharibeye koochak (1989) filminde. Savaşın bir çocuğun üzerinde yarattığı travmayı ve bir annenin bu çocuğa sahip çıkışını merkezine alan Bashu, gharibeye koochak (1989); köy yaşamı ve yöre halkının yaşam biçimi üzerine de zengin manzaralara ve sahnelere sahip, insancıl bir film. Filmin imdb profili:  https://www.imdb.com/title/tt0096894/

Nazilerin yükselişini, iktidara gelişini, faşizmin toplumu şekillendirişini, halkı diktatör boyunduruğu altına almasını; günlük yaşamdan sanata, kadınlardan erkeklere ve çocuklara birçok alandaki etkilerini, savaşa giden yolu zengin arşiv görüntüleri ve fotoğraflarla beraber anlatan çok iyi bir belgesel Obyknovennyy fashizm (1965). Propaganda Bakanlığı'ndaki görüntülerin yanı sıra Nazi askerlerinin ve memurlarının çektiği fotoğrafların da kullanılmasıyla oluşturulan Sıradan Faşizm (1965) belgeseli; Rusların büyük bir savaş verdikleri Nazilerin Almanya'ya nasıl zararlar verdiğini detaylı olarak, etkileyici görüntülerle anlatımını destekleyerek; nefret ya da aşağılama tonundan ziyade belgesel türünün gereklerine uygun bir üslupla, gerçekleri göstererek ve dile getirerek bizleri büyük acılarla dolu bir dönemin oluşumuna, varlığına ve yok ettiklerine konuk ediyor. Hitler'in birçok konuşmasından alıntıya da yer veren bir belgesel olan Obyknovennyy fashizm (1965), hem kendisinin

Gerçek bir öyküye dayanan Ladybird Ladybird (1994); ilk altı çocuğu devlet tarafından, onlara karşı sorumluluklarını yeterince yerine getiremeyeceğine karar verildiği için alınan, şiddet mağduru bir kadının bu süreçte yaşadıkları hakkında. İnsanların kişilikleri, çocukluklarında yaşadıklarının hayatlarına etkisi, kurduğu ilişkiler, sinirlerine hakim olup olamamaları; şiddete maruz kalma, anne ve baba olmak, devletin ebeveynlerin elinden çocuklarını alma yetkisine sahip olması ve gerekli gördüğünde bunu kullanması hakkında olan, zaman zaman rahatsız edicilik boyutlarına ulaşabilen, gerçekçi bir dram Ladybird Ladybird (1994). Filmin imdb profili:  https://www.imdb.com/title/tt0110296/

Gençliğinde idealist bir yaşam sürmüş, epey zamandır uyuşturucu tacirlerini hapisten kurtarmakla mesleğini icra etmekte olan orta yaşlı bir avukat, işe aldığı bir gencin de teşvikiyle 8 yıldır cinayetten hapis yatmakta olan bir Asyalının davasına odaklanır; çok iyi bir mahkeme filmi olan True Believer (1989)'da. Bir avukatın mesleğini icra etme şeklini ve hayattaki duruşunu sorgulayışıyla beraber bu kişi bir cinayet mahkûmunun davası üzerine çalışıp bu davadaki açıkları, gedikleri, yanlışları kanıtlamak ve müvekkiline özgürlüğünü kazandırmak için titiz ve zorlu bir uğraş verir; iyi bir tarza sahip olan True Believer (1989) filminde. Filmin imdb profili:  https://www.imdb.com/title/tt0098524/

Denizler altında ne fakirin ne de zenginin olduğu bir yaşam ülküsüne sahip bir bilimcinin oğlu olan çift yaşayışlı bir adam, uzağında yetiştiği kara dünyasıyla, boğulmaktan kurtardığı bir kadına aşık olarak tanışır Chelovek-amfibiya (1961) filminde. Su yüzüne çıkan, para ve kâr nedir bilmeyen bu adam bu kara dünyasında ne kadar soluk alacaktır? Bir bilim kurgu, bir aşk filmi ve bir politik eleştiri niteliğini bir arada taşıyan çok temalı bir eser olan Chelovek-amfibiya (1961); fakir babası bir bilimcinin çalışmalarının gerçek dünyada karşılaştığı zorluklar, saflık, ülküler, güzel hayalleri bozanlar hakkında. Filmin imdb profili:  https://www.imdb.com/title/tt0055844/

50'şer dakikalık 10 bölümden oluşan, Doğa Tarihçisi David Attenborough'nun (1926-) sunumuyla anlatımını gerçekleştiren BBC belgeseli The Life of Birds (1998); kuşların nasıl evrimleştiği, nasıl uçtuğu, nasıl beslendiği, nasıl iletişim kurduğu, nasıl ürediği, nasıl yuva yaptığı, modern dünyada neler yaşadığı, çeşitli sorunlara nasıl çözümler ürettiği hakkında bir bilgi denizi. Her bir bölümünde kuşların yaşamı hakkında farklı bir temayı işleyen The Life of Birds (1998); Dünya'nın dört bir yanında, hem karada hem havada hem de denizde yaşamlarını sürdürebilen türlü türlü canlıları yakından tanımamızı sağlayarak doğanın ve yaşamın zenginliklerine, güzelliklerine, zorluklarına dair ufuk açıcı bir yolculukta bizleri kanatları altına alıyor. Filmin imdb profili:  https://www.imdb.com/title/tt0175394/

ABD başkanının dış işleri bakanını senatörlere onaylatmak için giriştiği çabayı konu alan Advise & Consent (1962); bol bol kulislere ve eski defterlere konuk olmamızı sağlayan, siyasete arka plandan bir bakış sunan iyi bir politik kurgu. Kararından vazgeçmeyeneler, kararından vazgeçenler, kararından vazgeçirilmeye çalışılanlar, kararından vazgeçmek zorunda bırakılmaya çalışılanlar; kindarlar, eskiler, yeniler, ön yargılılar, komünist öcüler, liderine hizmet edenler, koltuk kapmaya çalışanlar hakkında, gerçekçi bir tarzla öyküsünü anlatan, ABD iç siyasetine konuk olmamızı sağlayan değerli bir film Advise & Consent (1962). Filmin imdb profili:  https://www.imdb.com/title/tt0055728/

Güzel bir müziğin ve güzel bir filmin insanı alıp götürebildiği zamanların bir birleşimi olan Hayallerim Aşkım ve Sen (1987); artık yaşanmıyor böyle saf duygular, artık çıkmıyor böyle içtenlikli insanlar, diye yakınılan zamanlara su serpen ve yakan öyküsüyle, izleyicilerini genç bir senaristin hayranlık duyduğu aktris için bir senaryo yazmasına konuk ediyor. 1965 doğumlu olan ve genç yaşlarda yazdığı, filmi çekilmiş değerli senaryoları olan Ümit Ünal'ın senaristi, Türk Sineması'nın en değerli isimlerinden Atıf Yılmaz'ın yönetmeni olduğu, Esin Engin'in içe işleyen müziğini bestelediği Hayallerim Aşkım ve Sen (1987); sinemaya, filmlere ve film karakterlerine bir övgü olan fantastik öyküsüyle de farklı bir konuma sahip. Filmlerin bir senaristin gözündeki saflığının sinema sektörünün gişe beklentileri ve o senaryonun içindeki inceliği görmekten uzak yönetmenler yüzünden nasıl heba edildiğinin, bunu görmenin kişide yarattığı acının ve hayal kırıklığının da filmi Hayallerim A

Sevilen kişiye radyoyu arayıp şarkı armağan edilen zamanlarda geçen Bana Old and Wise'ı Çal (1998); Yalnızlar Saati isimli program aracılığıyla, kaybedilenlere ve bulunanlara dair, tadı damakta kalan bir öykü gibi güzel bir kısa film. Gece yayını yapan bir radyo programcısı ve bu programın sıkı takipçileri yalnızlıklarını, hayatlarını bu saatlerde birbirlerini görmeden paylaşırken birçok yaşama dokunurlar Bana Old and Wise'ı Çal (1998) filminde. Filmin imdb profili:  https://www.imdb.com/title/tt0853084/

Şirket kavramının modern dünyada yer edişini, bu tüzel kişinin yasal varlığını, bu kimlik üzerinden gittikçe büyüyüp devletlerin kontrolünden çıkmaya başlayışını ve dünyadaki en önemli söz sahiplerinden bazılarına dönüşmelerini, işçileri ve doğayı sömürmelerini, kâr için her yol mübahtır mantıksızlığı ile verdikleri zararları anlatan çok değerli bir belgesel The Corporation (2003). Şirketlerin tarihsel gelişimi, kapitalizm canavarı, şirketlerin neden oldukları felaketler, şirketlerin foyalarını örtbas etmek için kullandıkları yöntemler, bu oluşumlara karşı halkın ve eylemcilerin yapabilecekleri, birçok isimle yapılan röportajlar ve birçok örnek üzerinden anlatılıyor The Corporation (2003) belgeselinde. Filmin imdb profili:  https://www.imdb.com/title/tt0379225/

Dilbilimci Noam Chomsky (1928-) ile yapılmış röportajlardan ve kendisinin çeşitli yerlerdeki konuşmalarından oluşan Manufacturing Consent: Noam Chomsky and the Media (1992); medyanın modern dünyada kitleleri nasıl yönlendirdiği, medya okuryazarlığı, sömürgecilik ve gözlerini açmak hakkında, ufuk açıcı bir belgesel. Güçlü bir medya ve ABD eleştirisi içeren Manufacturing Consent: Noam Chomsky and the Media (1992); gazetelerin çeşitli olaylara yaklaşımına, bunun güç odaklarının kontrolü altında gerçekleşmesine, dünyanın çeşitli noktalarında yaşanmış acılara, bunda medyanın kullanılışının rolüne ve bu düzeni bilimsel açıdan, örneklerle anlatan bir aydının düşüncelerine, yaşamöyküsüne dair. Filmin imdb profili:  https://www.imdb.com/title/tt0104810/